بررسی اثرات کاهش یارانه انرژی برق بر روی رفاه خانوارهای شهری (مطالعه موردی استان بوشهر)

با توجه به اهمیت منابع انرژی در زندگی بشر میتوان انرژی را عامل اصلی تحرک و رشد اقتصادی بحساب آورد. لذا ضروری است که استفاده از این منابع که همواره با تبعات خاص اقتصادی در کشورها همراه است ، بهینه تخصیص یابد. به همین دلیل مسئولان و اندیشمندان از ضرورت تغییر یارانه ها و هدفمند کردن آنها ابهام ندارند اما در برخی از استانهای گرمسیرکشور مانند استان بوشهر بدلیل وجود آب وهوای گرم و استفاده زیاد از وسایل سرمایشی، کاهش یارانه برق میتواند لطمات جبران ناپذیری به رفاه خانوارهای این استان وارد کند. لذا ضرورت بررسی آثار این سیاست(خصوصا"کاهش یارانه انرژی برق) بروی رفاه خانوارهای شهری استان بوشهر الزام پیدا می کند. این پژوهش به دنبال این است که مشخص کند کاهش یارانه انرژی برق، وضعیت توزیع درآمد و فقر را در استان بوشهر چگونه تغییر می دهد؟ از اهداف ویژه تحقیق بررسی شاخصهای فقرو توزیع درآمد است ازجمله بررسی و محاسبه شاخص جینی که با یارانه حامل برق چه نسبتی دارد و همزمان با تغییر یارانه حامل برق ،شاخص شکاف فقر چگونه تغییری را نشان داده است؟و آیا معیار فقر آمارتیاسن که منعکس کننده فقر نسبی است، از یارانه برق تاثیر پذیرفته است؟وجهت تاثیر و میزان آن چگونه بوده است؟ دراین تحقیق، دو بخش مورد بررسی قرار گرفت. در بخش اول با استفاده از اسناد و مدارک موجود در سایت های علمی و کتابخانه ها و نتایج تفصیلی آمار هزینه و درآمد خانوارهای شهری سالهای 88 و 89 و 90 مرکز آمار ایران به توصیف و برآورد شاخصهای توزیع درآمد و فقر در استان بوشهر پرداخته و نتایج کاهش یارانه برق را در استان مذکور مورد تفسیرو بررسی قرار دادیم. نتایج حاصله این بود که شاخصهای توزیع درآمد و فقر بعد از حذف یارانه انرژی وضعیت بدتری در سال89 پیدا کردند لذا فرضیه تحقیق مورد تایید قرار گرفت دربخش دوم نیز جهت رسیدن به نتایج کاربردی تحقیق (برآورد کششهای انرژی برق) معادله تقاضای برق استان بوشهررا استخراج نمودیم. برای تخمین معادله از روش گشتاورهای تعمیم یافته(gmm) طی سری زمانی سالهای 76-89 استفاده گردید. نتایج حاصل از برازش مدل نشان می دهد کششهای قیمتی ودرآمدی (22.38- و 2.69)میباشد که چنین میتوان استنباط کرد که تقاضای برق استان بوشهر از سیاستهای قیمتی بیشتر از سیاستهای درآمدی تاثیر می پذیرد.لذا اثرات حذف یارانه برق و افزایش قیمت می تواند اثرات سوء بیشتری بر روی خانوارها داشته باشد که سیاستهای درآمدی نمیتواند آنرا کامل جبران نماید.